Από το φθινόπωρο του 2018 και μετά, και ιδίως μετά τη δημοσιοποίηση της Ειδικής Έκθεσης του IPCC για το 2018, αναδύθηκε ένα μαζικό και δυναμικό διεθνές κίνημα ενάντια στην κλιματική κρίση, η παρουσία του οποίου έγινε πιο αισθητή στη Βόρεια Αμερική και την Ευρώπη. Το κίνημα αυτό πήρε διαφορετικές μορφές ανά χώρα και συσπείρωσε διαφορά κοινωνικά ακροατήρια και ομάδες ακτιβιστών-τριών. Η σημαντικότερη και μαζικότερη έκφραση του ήταν οι κινητοποιήσεις των μαθητών σε πολλές πόλεις, κυρίως, του παγκόσμιου Βορρά. Οι «Παρασκευές για το μέλλον» (Fridays for future) αποτέλεσαν το εργαλείο και τον χώρο που χιλιάδες μαθητές-τριες αξιοποίησαν για να βγουν στο δρόμο, να θέσουν σε κίνηση ευρύτερες κοινωνικές μάζες και τελικά να συσπειρωθούν γύρω από ένα ιδιαίτερο ριζοσπαστικό σύνθημα και αίτημα «Αλλάξτε το σύστημα, όχι το κλίμα» (System change, not climate change). Το σύνθημα αυτό δεν είναι νέο, αλλά μας έρχεται ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του 1980, όταν το πρωτοχρησιμοποίησε το οικοσοσιαλιστικό κίνημα στις Η.Π.Α. Σε κάθε περίπτωση, το κίνημα των μαθητών, μαζί με τις άλλες εξίσου μαζικές οικολογικές κινητοποιήσεις, άσκησαν πιέσεις και, κυρίως στις Η.Π.Α. και την Ευρώπη, μετατόπισαν τον δημόσιο διάλογο, από τις τεχνοκρατικές λύσεις και τη χρήση ανέφικτων τεχνολογιών για τον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, που κυριαρχούν στις μελέτες του IPCC, προς τη συζήτηση του «ποιος θα πληρώσει αυτή την κρίση». Στην ελληνική περίπτωση, μπορεί ο απόηχος τοι παγκόσμιου κινήματος ενάντια στην κλιματική κρίση, να φαίνεται εκ πρώτης όψεως μικρότερος, όμως οι τοπικές περιβαλλοντικές διεκδικήσεις αποτελούν ένα συνεχές αγώνων δεκαετιών. Οι τοπικές κοινωνίες πάντα αντιλαμβάνονταν γρήγορα τα περιβαλλοντικά προβλήματα γιατί τα προβλήματα αυτά αποτελούν πεδίο αγώνα για την υπεράσπιση των κοινών αγαθών και την αντίσταση στην υποβάθμιση της ποιότητας της ζωής τους. Έτσι, πολύ γρήγορα συσπειρώθηκαν γύρω από συγκεκριμένα αιτήματα και αγώνες που κράτησαν από μέρες έως μήνες ή και χρόνια. Στην συγκεκριμένη εισήγηση, γίνεται μια προσπάθεια να κατανοηθούν αυτές οι τοπικές (και όχι μόνο) περιβαλλοντικές διεκδικήσεις και να αναλυθούν οι συνέχειες και ασυνέχειες τους καθώς και οι άμεσες και έμμεσες συνδέσεις τους με το κίνημα ενάντια στην κλιματική κρίση.
11
Απρ
Απρ
Από το φθινόπωρο του 2018 και μετά, και ιδίως μετά τη δημοσιοποίηση της Ειδικής Έκθεσης του IPCC για το 2018, αναδύθηκε ένα μαζικό και δυναμικό διεθνές κίνημα ενάντια στην κλιματική κρίση, η παρουσία του οποίου έγινε πιο αισθητή στη Βόρεια Αμερική και την Ευρώπη. Το κίνημα αυτό πήρε διαφορετικές μορφές ανά χώρα και συσπείρωσε διαφορά κοινωνικά ακροατήρια και ομάδες ακτιβιστών-τριών. Η σημαντικότερη και μαζικότερη έκφραση του ήταν οι κινητοποιήσεις των μαθητών σε πολλές πόλεις, κυρίως, του παγκόσμιου Βορρά. Οι «Παρασκευές για το μέλλον» (Fridays for future) αποτέλεσαν το εργαλείο και τον χώρο που χιλιάδες μαθητές-τριες αξιοποίησαν για να βγουν στο δρόμο, να θέσουν σε κίνηση ευρύτερες κοινωνικές μάζες και τελικά να συσπειρωθούν γύρω από ένα ιδιαίτερο ριζοσπαστικό σύνθημα και αίτημα «Αλλάξτε το σύστημα, όχι το κλίμα» (System change, not climate change). Το σύνθημα αυτό δεν είναι νέο, αλλά μας έρχεται ήδη από τα τέλη της δεκαετίας του 1980, όταν το πρωτοχρησιμοποίησε το οικοσοσιαλιστικό κίνημα στις Η.Π.Α. Σε κάθε περίπτωση, το κίνημα των μαθητών, μαζί με τις άλλες εξίσου μαζικές οικολογικές κινητοποιήσεις, άσκησαν πιέσεις και, κυρίως στις Η.Π.Α. και την Ευρώπη, μετατόπισαν τον δημόσιο διάλογο, από τις τεχνοκρατικές λύσεις και τη χρήση ανέφικτων τεχνολογιών για τον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, που κυριαρχούν στις μελέτες του IPCC, προς τη συζήτηση του «ποιος θα πληρώσει αυτή την κρίση». Στην ελληνική περίπτωση, μπορεί ο απόηχος τοι παγκόσμιου κινήματος ενάντια στην κλιματική κρίση, να φαίνεται εκ πρώτης όψεως μικρότερος, όμως οι τοπικές περιβαλλοντικές διεκδικήσεις αποτελούν ένα συνεχές αγώνων δεκαετιών. Οι τοπικές κοινωνίες πάντα αντιλαμβάνονταν γρήγορα τα περιβαλλοντικά προβλήματα γιατί τα προβλήματα αυτά αποτελούν πεδίο αγώνα για την υπεράσπιση των κοινών αγαθών και την αντίσταση στην υποβάθμιση της ποιότητας της ζωής τους. Έτσι, πολύ γρήγορα συσπειρώθηκαν γύρω από συγκεκριμένα αιτήματα και αγώνες που κράτησαν από μέρες έως μήνες ή και χρόνια. Στην συγκεκριμένη εισήγηση, γίνεται μια προσπάθεια να κατανοηθούν αυτές οι τοπικές (και όχι μόνο) περιβαλλοντικές διεκδικήσεις και να αναλυθούν οι συνέχειες και ασυνέχειες τους καθώς και οι άμεσες και έμμεσες συνδέσεις τους με το κίνημα ενάντια στην κλιματική κρίση.