10 Νοεμβρίου – (Μετα-)δημοκρατία και κόμματα-καρτέλ: η επίδραση των προγραμμάτων λιτότητας στη διακυβέρνηση στην Ελλάδα (Κωνσταντίνος Λαμπράκης)

H έννοια του «κόμματος-καρτέλ» προτάθηκε στη θεωρία των πολιτικών κομμάτων από τους Richard Katz και Peter Mair το 1995 επιδιώκοντας να θεωρητικοποιήσει την εμπειρική παρατήρηση μιας σειράς αλλαγών στην οργάνωση και λειτουργία των κομμάτων και τις συνέπειες που συνεπάγονταν για την αντιπροσωπευτική δημοκρατία. Η δυναμική που επισημαινόταν ήταν αυτή της μετατόπισης των κυβερνητικών κομμάτων από την κοινωνία προς το κράτος, στο βαθμό που αποτελούν, πλέον, ημι-κρατικούς οργανισμούς. Ως συνέπεια, τα κόμματα απεμπολούν την αντιπροσωπευτική τους λειτουργία και νέα χαρακτηριστικά αναφύονται: Η ενασχόληση με την πολιτική «επαγγελματοποιείται», τα κόμματα «προεδρικοποιούνται», οι ταξικές τους αναφορές ρευστοποιούνται ή απαλείφονται, ο κομματικός ανταγωνισμός μετασχηματίζεται σε συμπαιγνία.Η εισήγηση εξετάζει αν η αποδοχή των προγραμμάτων δημοσιονομικής προσαρμογής (2010-2018) συνέβαλε στην ανάδυση παρόμοιων χαρακτηριστικών στις κυβερνήσεις που συγκροτήθηκαν, στη βάση της αύξησης του βαθμού της «μόνωσης» των κυβερνήσεων από το εκλογικό σώμα και της ενίσχυσης των χαρακτηριστικών της «από-πολιτικοποιημένης» διακυβέρνησης. Παράλληλα, επιδιώκει να εξετάσει τα ευρήματα υπό την σκοπιά της θεωρίας του «κόμματος-καρτέλ» και να τα αξιολογήσει σε σχέση με την ευρύτερη διαδικασία καρτελοποίησης του ελληνικού πολιτικού συστήματος, ως σημαντική διάσταση των προγραμμάτων δημοσιονομικής προσαρμογής της 8ετίας 2010-2018.