21 Νοεμβρίου – Workshop: Κοινωνική διαμαρτυρία και πολιτική στον ελληνικό Μεσοπόλεμο (Σεραφείμ. Ι. Σεφεριάδης, Σπυριδούλα Πλακιά)

Η κατασταλτική παρόρμηση: κρατική πολιτική και κινηματική διεκδίκηση στην Ελλάδα του Μεσοπολέμου (Σεραφείμ Ι. Σεφεριάδης)

Σε αντίθεση με τον μεθοδολογικό και φαινομενολογικό ατομισμό που αναζητούν την αιτιότητα στο άτομο και τη συνείδησή του, και τον ακραίο δομισμό που επικαλείται νομοτελειακές, συστημικές προδιαθέσεις και νόμους κίνησης (συχνά με ανθρωπομορφική μορφή), η σχεσιακή ανάλυση αναζητά την επεξήγηση στη σφαίρα της διάδρασης και της αλληλεπίδρασης ανάμεσα σε κοινωνικά υποκείμενα και το περιβάλλον (κοινωνικό, πολιτικό και συμβολικό). Η παρούσα εισήγηση χρησιμοποιεί μια τέτοια σχεσιακή προσέγγιση για τη διερεύνηση του παρακάτω ερωτήματος: Δεδομένου ότι το ελληνικό εργατικό κίνημα υπήρξε οργανωτικά αδύναμο καθ’ όλη τη διάρκεια της μεσοπολεμικής περιόδου, γιατί το κράτος υπήρξε τόσο εμμονικά προσηλωμένο στην υπόθεση της καταστολής του; Προηγείται σύντομη περιγραφή του θεσμικού περιβάλλοντος (αυτό που στη Συγκρουσιακή Πολιτική αποκαλείται «δομή των πολιτικών ευκαιριών» ‒στις περιστάσεις, «απειλών»), και στη συνέχεια καταγράφονται και αιτιολογούνται η πορεία και η δυναμική της κρατικής καταστολής υπό το φως χαρακτηριστικών του εργατικού κινήματος. Επιχειρείται, τέλος, η ποσοτική μέτρηση ‒και εκ του σύνεγγυς ερμηνεία της λογικής‒ της φυσικής βίας που ασκήθηκε. Καταδεικνύονται έτσι τόσο οι σχεσιακές πηγές των κατασταλτικών εμμονών του μεσοπολεμικού κράτους όσο και η επίδραση που η κατασταλτικότητα αυτή είχε στην πολιτική και οργανωτική ιδιοσυστασία του διεκδικητικού κινήματος (περισσότερα…).

Παλαιοί Πολεμιστές και εργατικό κίνημα: μια ιστοριογραφική αποτίμηση (Σπυριδούλα Πλακιά)

Αντικείμενο της παρούσας εισήγησης αποτελεί η σκιαγράφηση της ιστορίας του κινήματος των Παλαιών Πολεμιστών. Πρόκειται για μια οργάνωση που συγκροτήθηκε από έφεδρους στρατιώτες που πολέμησαν από το 1912 μέχρι το 1922. Με την επιστροφή τους στην Ελλάδα μετά την Μικρασιατική Καταστροφή αποφάσισαν να ενώσουν τις δυνάμεις τους για να διεκδικήσουν μια σειρά από αιτήματα που αφορούσαν την οικονομική τους αποκατάσταση μέσω παροχής χρηματικών αποζημιώσεων και γης έως και αιτήματα πολιτικά και αντιπολεμικά όπως τον τερματισμό των πολέμων. Η ιστορία της οργάνωσής τους συνδέεται με την ιστορία του εργατικού και αγροτικού κινήματος της εποχής όπως επίσης και με εκείνη του Σ.Ε.Κ.Ε.. Στην παρουσίαση αυτή θα τονιστεί η συμμετοχή τους στις δράσεις του εργατικού κινήματος την περίοδο του πρώιμου μεσοπολέμου. Θα γίνει μια προσπάθεια διερεύνησης του ρόλου τους σε αυτό μέχρι και την ύφεση της κινηματικής τους δράσης με την επιβολή της παγκαλικής Δικτατορίας τον Ιούνιο του 1925.