16 Μαΐου – Αντικοινοβουλευτική ρητορική στην Ελλάδα του Μεσοπόλεμου: από την Δεύτερη Ελληνική Δημοκρατία στο Καθεστώς της 4ης Αυγούστου (Γιώργος Σουβλής)

Στόχος της παρουσίασης είναι να επανεξετάσει ορισμένες όψεις του Μεταξικού καθεστώτος με έμφαση στις καταβολές, τον πολιτικό του χαρακτήρα και τους νομιμοποιητικούς λόγους που παρήχθησαν από τους οργανικούς τους διανοούμενους πριν και μετά την εγκαθίδρυση του. Τρία βασικά επιχειρήματα θα αποτελέσουν τους βασικούς άξονες ανάπτυξης των θεματικών αυτών. Το πρώτο είναι ότι οι δομικές καταβολές της κοινοβουλευτικής κρίσης της Δεύτερης Ελληνικής Δημοκρατίας που οδήγησε στο καθεστώς Μεταξά βρίσκονται στην αδυναμία του ελληνικού πολιτικού συστήματος να αρθρώσει αποτελεσματικές ηγεμονικές πολιτικές που θα ικανοποιούσαν τα κοινωνικά αιτήματα που αρθρώθηκαν από τα κάτω από το 1931 και μετά, από την στιγμή δηλαδή που τα αποτελέσματα της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης του 1929 επέδρασαν καταστρεπτικά στην δομή της Ελληνικής οικονομίας. Ακολουθώντας το έργο του ιστορικού κοινωνιολόγου Dylan Riley, CivicFoundationsofFascism, το δεύτερο επιχείρημα εισηγείται την εννοιολόγηση του Μεταξικού καθεστώς ως «αυταρχική δημοκρατία» ως ένα φασιστικό καθεστώς, δηλαδή, το οποίο όχι μόνο αρνήθηκε τον πολιτικό φιλελευθερισμό της προηγουμένης περιόδου, αλλά επιχείρησε θεσμικά και ιδεολογικά ‒έστω και με περιορισμένη επιτυχία‒ να τον υπερβεί ακολουθώντας τα παραδείγματα των όμορων καθεστώτων της περιόδου. Και τέλος, ως συνέπεια του δεύτερου επιχειρήματος προτείνει οι νομιμοποιητικοί λόγοι εναντία στην Δεύτερη Ελληνική Δημοκρατία που αρθρώθηκαν από τους ελάσσονες και ήσσονες διανοούμενους του καθεστώτος να γίνουν κατανοητοί ως αντικοινουβουλευτική κριτική και όχι ως εν γένει αντιδημοκρατική στο μέτρο που ίδιοι αξίωναν με τις αντιπροτάσεις τους πιο περιεκτική αντιπροσώπευση τους έθνους μέσω των θεσμών που το νέο πολιτικό εγχείρημα του Ιωάννη Μεταξά επιχείρησε να στήσει.