3 Ιουνίου – «Ένωση Εργαζομένων στην Εταιρεία Αλουμίνιον της Ελλάδος»: οργανωτικές καινοτομίες, μαζική συμμετοχή, (νικηφόρες) εκβάσεις (Ανδρέας Ζανιάς)

Το εργοστασιακό σωματείο «Ένωση Εργαζομένων στην εταιρεία Αλουμίνιον της Ελλάδος» υπήρξε τέκνο του ρωμαλέου κινήματος εργοστασιακών σωματείων της περιόδου 1976-1977. Αυτήν την περίοδο ιδρύθηκαν πολλά σωματεία με μαζική συμμετοχή των εργαζομένων και σημαντικότατη δράση σε μεγάλες βιομηχανικές μονάδες της χώρας. Κατ’ αυτόν τον τρόπο των κοινών αγώνων και της συντονισμένης δράσης, τα προϋπάρχοντα σωματεία στο «Αλουμίνιον της Ελλάδος» (εφεξής ”ΑτΕ”) ένωσαν τις δυνάμεις τους και δημιούργησαν το ισχυρό, ενιαίο σωματείο, την «Ένωση Εργαζομένων στην εταιρεία Αλουμίνιον της Ελλάδος» ( εφεξής «Ένωση») στις αρχές του 1982. Τα ποσοστά συμμετοχής των εργαζομένων στην «Ένωση», κατά την περίοδο 1982 – 1990 σε σχέση με το σύνολο των εργαζομένων στο «ΑτΕ», υπήρξαν θηριώδη, της τάξης του 91% και άνω. Είναι προφανές ότι το γεγονός αυτό και μόνο, προσέδιδε τεράστια δυναμική στο σωματείο. Η οργάνωση του σωματείου υπήρξε υποδειγματική. Στηριζόταν στη βασική αρχή της ενεργοποίησης όλων των μελών στην καθημερινή λειτουργία του. Εκτός από το διοικητικό συμβούλιο, τα μέλη δραστηριοποιούνταν στα τμήματα και στους τομείς εργασίας τους. Εξέλεγαν τους εκπροσώπους τους οι οποίοι κατέγραφαν τα προβλήματα που προέκυπταν και τα μετέφεραν στο ΔΣ με τις σχετικές προτάσεις. Επίσης επιτηρούσαν την πιστή εφαρμογή των διμερών συμβάσεων της «Ένωσης» με τη διοίκηση του «’ΑτΕ’». Μείζονος σημασίας είναι η ουσιαστική συμμετοχή των εργαζομένων στα κέντρα λήψης αποφάσεων του «ΑτΕ». Εμβαθύνοντας συνεχώς στο υλικό της πρωτογενούς έρευνας των αρχείων του σωματείου, διαπιστώνω σημαντικές ομοιότητες με την εφαρμογή της Γκραμσιανής εννοιολόγησης των εργοστασιακών συμβουλίων. Η αποτελεσματική αυτή λειτουργία και δράση της «Ένωσης» οδήγησε σε εξαιρετικά σημαντικές κατακτήσεις και ικανοποίηση  καίριων αιτημάτων των εργαζομένων, την εξεταζόμενη χρονική περίοδο. Αρκετές εξ αυτών ήταν πρωτοποριακές και οδηγοί για το συνδικαλιστικό κίνημα πανελληνίως. Πολύ μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα ρεπερτόρια δράσης που χρησιμοποιούσαν για να επιτύχουν τους στόχους τους, με προεξάρχον ρεπερτόριο τη χαλύβδινη περιφρούρηση της απεργίας.  Αξίζει να σημειωθεί ότι σε περίπτωση μεγάλης απεργίας, οι οργανωτικοί πόροι υποστήριξης  των απεργών εξαντλούνταν σχετικά γρήγορα, παρά το εύρωστο απεργιακό ταμείο που είχαν στη διάθεση τους. Αυτό συνέβαινε επειδή σχεδόν το σύνολο του εργατικού δυναμικού των Άσπρων Σπιτιών (ιδιόκτητος οικισμός του  «ΑτΕ» για τη διαμονή των εργαζομένων) και της Αντίκυρας (γειτονική κωμόπολη) απασχολούνταν στο  «ΑτΕ». Από την άλλη πλευρά ήταν εντυπωσιακό το δίκτυο αλληλοϋποστήριξης και συμπαράστασης στον απεργιακό αγώνα των εργαζόμενων από τον υπόλοιπο πληθυσμό της περιοχής, δηλαδή από τις ίδιες τις οικογένειες τους.